Training ‘Het Familiegesprek’

Wanneer iemand (ernstig) ziek wordt, raakt dat niet alleen de cliënt maar ook zijn familie en naasten. Als we familie steeds meer medeverantwoordelijkheid geven kunnen we het ons gewoon niet meer permitteren om alleen de cliënt centraal te stellen. Familieleden hebben behoefte aan erkenning van hun rol en een plek om zorgen te delen. Met een speciaal ontwikkelde training leren zorgverleners van Zorggroep Meander verschillende vaardigheden aan. Deze zijn specifiek om met de familie in gesprek te gaan. Bij de trainingen horen ook twee intervisiebijeenkomsten.

"Als we familie steeds meer medeverantwoordelijkheid geven kunnen we het ons gewoon niet meer permitteren om alleen de cliënt centraal te stellen."

Van familieleden wordt steeds vaker verwacht dat zij zorgtaken op zich nemen. We zien dat de kwaliteit van de relaties in de familie heel bepalend is voor de zorg die iemand krijgt. 

Wat is de training ‘het familiegesprek’?

De training ‘het familiegesprek’ leer je in 4 bijeenkomsten van 6 uur verschillende vaardigheden om met de familie in gesprek te gaan. Je krijgt les over systeemtheorieën en thema’s in de familiezorg en familie functioneren. Je leert ook hoe je een genogram of ecogram kan gebruiken. Na de trainingen worden twee intervisiebijeenkomsten georganiseerd. Een van de deelnemende zorgprofessionals: “Het mooiste wat ik heb geleerd is dat de oplossing niet persé van mij als zorgverlener hoeft te komen. Ik nodig mensen juist uit in gesprek te gaan en ze komen dan zelf tot passende oplossingen!”

Doel

De training maakt onderdeel uit van de programmalijn Familiezorg gericht op een meer systemische benadering van zorgsituaties. Met behulp van toegepast wetenschappelijk onderzoek wil Zorggroep Meander inzicht krijgen in de effecten van Familiezorg op gezondheid en welzijn van families. Op basis van deze inzichten werkt Zorggroep Meander aan interventies die ondersteuning bieden die families nodig hebben om het vol te houden en daarbij tegelijkertijd zelf ook gezond en vitaal te blijven.

Effectmeting

De Hanzehogeschool Groningen heeft onderzoek gedaan naar de effecten van de tool ‘het familiegesprek’: Een groep waarbij familiegesprekken gehouden werden is vergeleken met een controlegroep. De gemeten effecten zijn:

• Mét familiegesprek: functioneren families beter, werd overbelasting voorkomen, bleef de situatie stabiel (voor het gemeten half jaar) en waren (over de hele periode) gemiddeld minder uren wijkverpleegkundige zorg nodig.

• Bij de controlegroep nam de door de familie ervaren belasting toe.

Verpleegkundigen die het trainingsprogramma hebben doorlopen geven aan het als een verrijking op hun werk te ervaren. 

""Je leert duidelijker communiceren en een structuur aanbrengen in een gesprek. Het onbesprokene wordt zo bespreekbaar gemaakt. De grote kracht is dat je het als zorgprofessional eigenlijk al doet. Alleen vaak onbewust en impliciet. Door het gesprek explicieter te maken kom je met een simpele aanpassing tot mooie resultaten.""

Geleerde lessen

Deze training loopt sinds 2021. 12 Verpleegkundigen (wijk & revalidatie) hebben de training gedaan.

• Borging van visie die hieronder ligt is cruciaal. Als hier door hoge werkdruk onvoldoende tijd en aandacht voor wordt gemaakt dan wordt de kennis niet goed benut in de praktijk. 
• Het vraagt van cliënten en familie dat zij zich bewust worden dat professionele zorg niet vanzelfsprekend is. (Tegelijkertijd is de opgedane kennis ook een middel om dit bespreekbaar te maken met cliënten en familie. De grote kracht van deze tool is dat je zaken expliciet bespreekbaar maakt.)
• Het familiegesprek is een hulpmiddel, geen doel op zich. We hebben gezien dat wanneer teams het hulpmiddel proberen toe te passen zonder de gedachte erachter te borgen, dan verliest het familiegesprek haar kracht.

Doorkijkje naar de toekomst

In 2023 willen we een promotieonderzoek aan het traject koppelen.